Rotterdam - cities4forests
Conservation timber in Rotterdam
De Rotterdamse ‘Beterbank’ combineert de duurzaamheidsambities van de stad met een mooi ontwerp voor een nieuwe stadsbank op basis van zes verschillende tropisch houtsoorten. In eerste instantie worden er 50 Beterbanken geplaatst, verspreid over Rotterdam. De eerste bank werd op 27 maart 2024 geplaatst ter hoogte van de Westerkade 31.
De houtsoorten op de Beterbank zijn afkomstig uit gemeenschapsbossen in de tropen, in het geval van Rotterdam uit Boliva en Guyana. Naast dat dit hout FSC gecertificeerd is, komt het hout uit bossen die worden beheerd door gemeenschappen.
Zo kan Rotterdam door dit hout te kopen bijdragen aan het behoud en de bescherming van deze gemeenschapsbossen en de ontwikkeling van lokale gemeenschappen verbonden aan deze bossen. Dit concept noemen we 'Conservation Timber‘. De bossen waaruit het hout afkomstig is worden hieronder beschreven en de houtsoorten worden samen met hun belangrijkste eigenschappen getoond.
De Beterbanken zijn onderdeel van een pilot om te onderzoeken welke houtsoorten de beste eigenschappen hebben om breder te worden toegepast binnen de Gemeente Rotterdam. De verschillende houtsoorten zullen daarom worden gemonitord om te beoordelen hoe deze zich gedragen in de openbare ruimte, onderhevig aan o.a. het weer en gebruik. Dit levert belangrijke informatie op waarmee bepaald wordt met welke houtsoorten er hierna wordt doorgegaan.
Conservation timber is een concept dat is ontstaan vanuit het Cities4Forests Partner Forests programma. Stichting Probos is hierin partner en heeft binnen het project o.a. de waardeketen voor Conservation Timber voor Rotterdam gecoördineerd. In Nederland doet ook Amsterdam mee.
Gemeenschapsbossen en de houtsoorten
CINMA-San Martin, Bolivia – Marfim, Garapa
CINMA-San Martin is een bosconcessie in Bajo Paragua die sinds 2005 wordt beheerd door Dekma Bolivia. Dit gebied van 468.000 hectare functioneert als een door de Forest Stewardship Council (FSC) gecertificeerd bos. Het bos kent een grote diversiteit en huist verschillende‘keystone species’ waaronder het reuzengordeldier, de ocelot en de reuzenmiereneter.
De organisatie voert een houtkapoperatie op basis van de ‘ReducedImpact Logging’ (RIL) principes, die de negatieve effecten op het landschap beperkt door de oogst elke 25 jaar te maximaliseren op drie bomen per hectare uit vooraf bepaalde kapvakken. De 200 werknemers van de concessie worden voorzien van goede arbeidsomstandigheden, eerlijke lonen en gezondheidszorg. Bovendien legt de organisatie een sterke focus op training en ontwikkeling, wat een positieve bijdrage levert aan het FSC-bosbeheer in de regio. Dekma werkt ook aan het versterken van de capaciteit van lokale gemeenschappen en inheemsen door hen te leren hoe ze hun eigen bosinventarisaties kunnen uitvoeren, waardoor ze eigenaarschap kunnen uitoefenen over hun natuurlijke hulpbronnen.
De concessie CINMA-San Martin biedt een duurzaam en economisch levensvatbaar alternatief voor o.a. ‘shifting cultivation’ en de jacht op wilde dieren. Door verantwoord bosbeheer en gemeenschapsontwikkeling te bevorderen, beschermt Dekma Bolivia de ecologie van de regio en ondersteunt het de groei van lokale gemeenschappen. Voor meer informatie over CINMA-San Martin, klik hier.
IWOKRAMA, Guyana – Jatoba, Massarundaba, Angelim Pedra
Iwokrama is een 371.000 hectare groot natuurreservaat en is een van de laatst overgebleven intacte tropische laaglandbossen ter wereld. De unieke ecologische rijkdom van het bos komt voort uit het centrale convergentiepunt tussen de ecosystemen van het Amazone- en Guyanaschild. Binnen de grenzen leven naar schatting 471 vogelsoorten, 134 vissoorten en meer dan 140 zoogdieren, waaronder jaguars, poema's en ocelotten.
Om dit rijke natuurlijke landschap te beschermen, werd in 1996 het Iwokrama International Centre (IIC) opgericht. Haar missie is om het bos te beheren op een manier die blijvende ecologische, economische en sociale voordelen oplevert, niet alleen voor de Guyanese bevolking maar voor de wereld. Van de totale oppervlakte is 50,4% aangewezen als Wilderness Preserve (WP). De resterende 49,6% van Iwokrama is aangewezen als duurzaam gebruiksgebied, dat verder is onderverdeeld op basis van landgebruiksactiviteiten waaronder duurzame houtoogst onder het FSC keurmerk, duurzaam toerisme en leerdiensten (onderzoek en opleiding).
Om ervoor te zorgen dat de houtoogst duurzaam gebeurt, hanteert Iwokrama een polycyclisch bosbouwsysteem om selectief 20 soorten te oogsten tijdens een kapcyclus van 60 jaar. Om de impact op het landschap verder te verminderen, wordt het jaarlijkse oogstgebied beperkt tot 1.800 hectare, goed voor minder dan 0,5% van de uitgestrektheid van het bos. Deze strategie zorgt ervoor dat slechts een minimaal aantal bomen (ongeveer 5-6 per hectare) wordt verwijderd, waardoor de integriteit van het bladerdak behouden blijft zonder dat er grote gaten ontstaan. Voor meer informatie over Iwokrama, klik hier.
Bronnen
https://www.houtinfo.nl/
Houtvademecum (11e druk, 2018)
www.houtdatabase.nl
https://www.partnerforests.org/
Gemeente Rotterdam
Informatie
uitvoerder(s): Eli Prins, Sietze van Dijk, Mark van Benthem
opdrachtgever(s): gemeente Rotterdam
periode van uitvoering: 2023-2024