Verduurzamen houtketen en waarderen bos-ecosysteemdiensten

Rijkswaterstaat (RWS) heeft de ambitie om in 2030 circulair te handelen en in 2050 circulair te zijn. Hiermee draagt RWS bij aan de Rijksbrede ambities op het gebied van de transitie naar een Circulaire Economie (CE).

Jaarlijks komt er bij beheer en onderhoud van het areaal van RWS een hoeveelheid hout vrij. Dit hout vervalt veelal aan de aannemer. Hout is een hernieuwbare grondstof, kan tot hoogwaardige producten worden verwerkt en legt CO₂ vast. Vanwege deze eigenschappen kan hoogwaardige toepassing van hout een bijdrage leveren aan de circulaire ambities.

Probos’s mission is to support the sustainable management of forests worldwide. One of the ways Probos carries out its mission is help achieving global and local supply chains that source from sustainable production.

In 2018 brengt Probos in opdracht van het ministerie van LNV het marktaandeel aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout en papier dat in 2017 op de Nederlandse markt is gebracht in beeld. In 2006, 2009, 2012, 2014 en 2016 heeft Probos eenzelfde studie uitgevoerd.

Probos supports the Beijing Forestry Society in developing a practical Timber Procurement Policy (TPP) recommendation for the Authorities of Beijing 2022 Winter Olympic Games and the 2019 International Horticulture Exposition.

Close to 94% of the land surface of Suriname is covered with forests. In only 5% of the forest, trees are harvested for commercial timber trade. Forest Management principles are based on the Celos Management System, developed in Suriname from the 1960s to 1980s. This allows an annual allowable cut of 25 m3 per ha on a 25 year cycle. In practice the average annual harvest is below 8 m3 per ha. One of the main reasons for this low figure is the heterogeneity of the forest and harvest concentration on about 20 timber species. To decrease the pressure on these, it is important to harvest a greater variety, and this is encouraged through certified sustainable forest management (SFM).

In 2016 brengt Probos in opdracht van het ministerie van I&M het marktaandeel aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout en papier dat in 2015 op de Nederlandse markt is gebracht in beeld. In 2006, 2009, 2012 en 2014 heeft Probos eenzelfde studie uitgevoerd.

Er is de afgelopen jaren veel bereikt op het duurzaam hout dossier. In 2008 zijn de Nederlandse Inkoopcriteria voor duurzaam geproduceerd hout (TPAS) vastgesteld door de minister van VROM. Anno 2015 zijn de belangrijkste keurmerken voor verantwoord bosbeheer aan TPAS getoetst en toegelaten tot het duurzaam inkoopbeleid (FSC en PEFC). Er zijn standaard bestekbepalingen o.b.v. TPAS ontwikkeld die (deels) verwerkt zijn in standaard besteksystemen, er is een houtdatabase beschikbaar met (o.a.) informatie over welke houtsoorten beschikbaar zijn met keurmerk dat voldoet aan TPAS en wie ze kan leveren (www.houtdatabase.nl).

94% van de landoppervlakte van Suriname is bedekt met bossen. De bosbeheerprincipes zijn gebaseerd op het Celos Management Systeem dat in de jaren zestig tot en met de jaren 80 in Suriname is ontwikkeld. Op basis van dit systeem is de jaarlijkse toegestane oogst vastgelegd op 25 m³ per ha gedurende een cyclus van 25 jaar. In de praktijk ligt de gemiddelde jaarlijkse oogst onder de 8 m³ per ha. Een van de belangrijkste redenen voor dit lage cijfer is de heterogeniteit van het bos en de concentratie van de oogst op ongeveer 20 boomsoorten.

The objective of this project is to establish long-term business relations and creating business with European tropical timber traders, to support market entrance of (FSC) certified timber (-products) from sustainably managed forests in Suriname. As a means to reach this goal, a business visit for a group of 12 to 16 European tropical timber traders o/a buyers to Suriname was organized. The trade mission took place from November 7 to 14, 2015. A total of 17 participants joined the mission, representing 15 different organizations of which 10 companies potentially might directly buy forest products from the FSC certified Surinamese companies. All participants are enthusiastic about the mission and what the Surinamese companies have to offer. During the trade mission several individual business encounters took place and this continued after the mission. In fact, the importing companies are also considering collaboration to make sourcing of FSC-certified timber more cost-effectively.

Binnen de houtketen wordt de beschikbaarheid nog steeds als argument gebruikt om aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout niet toe te passen. Dit ondanks het feit dat er in het verleden met betrekking tot de beschikbaarheid verschillende projecten zijn uitgevoerd. Daarnaast is er informatiemateriaal ontwikkeld dat erop is gericht “het probleem” met betrekking tot de beschikbaarheid van aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout te minimaliseren.

Het aandeel aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt groeit gestaag. In 2011 bedroeg het marktaandeel 65,7% en op dit moment wordt door Probos een marktmeting uitgevoerd om het marktaandeel in 2013 te bepalen.

FSC Nederland, de VVNH, IDH en de Rijksoverheid willen graag meer inzicht verkrijgen in de afzetmarkten van (tropisch) hout en plaatmateriaal op de Nederlandse markt. Daarbij ligt de nadruk op het (tropische) houtvolume dat zonder certificaat voor duurzaam bosbeheer op de Nederlandse markt wordt gebracht.

Stichting Probos heeft in 2009 de Houtdatabase (www.houtdatabase.nl) ontwikkeld met informatie over houtsoorten en plaatmaterialen voor toepassingen in de woning- en utiliteitsbouw en grond-, weg- en waterbouw. Na afronding is de database overgedragen aan Centrum Hout.

Voor de duurzame instandhouding van landgoederen en buitenplaatsen is het van belang om de financieringsbasis van het groenbeheer te verbeteren. Stichting Probos heeft tijdens een workshop met eigenaren/beheerders uit Zuid-Holland verschillende opties gepresenteerd om kosten te reduceren, nieuwe inkomstenbronnen aan te boren en bestaande inkomstenbronnen te optimaliseren.

In 2009 heeft Probos in opdracht van het Ministerie van VROM en Rijkswaterstaat een online houtdatabase (www.houtdatabase.nl) ontwikkeld. Deze houtdatabase geeft een overzicht van houtsoorten geschikt voor de bouw, utiliteitsbouw en grond-, weg- en waterbouw, de leveranciers die deze houtsoorten leveren en de keurmerken voor duurzaam bosbeheer waarmee deze houtsoorten worden geleverd.

In opdracht van InnovatieNetwerk heeft Stichting Probos in 2012 een Quick Scan uitgevoerd naar de mogelijkheden die Crowd Funding (CF) kan bieden aan de natuur-, bos- en landschap sector (NBL-sector) in het algemeen, en de terreinbeheerders in het bijzonder.

In opdracht van de VVNH analyseert, verwerkt en controleert Probos de gegevens die door de VVNH-leden twee keer per jaar worden gerapporteerd. Daarnaast zorgt Probos vanaf 2012 voor het verhogen van de respons.

Vertaling van engelstalige termen, tekst en uitleg (circa 380 in totaal) in het Nederlands. Het beterft alle relevante termen met betrekking tot de productie, oogst, logistiek conversie en verbranding van houtige biomassa.

Verkenning naar mogelijkheden met cascadering in de keten van (geimporteerde) houtige biomassa. Een tiental deskundige worden uitgedaagd te reflecteren op een vernieuwende benadering waarbij in opwaarde richting in de keten ontworpen en ontwikkeld wordt.

Als gevolg van veranderingen en ontwikkelingen binnen de houtmarkt wordt het zowel vanuit het beleid als vanuit de biobased sector steeds moeilijker een overzichtelijk beeld te vormen van de houtketen en de houtstromen daarbinnen.